Thế nào là khởi nghiệp?

Khởi nghiệp không phải là chỉ có ý tưởng hay. Ai cũng có thể có ý tưởng và phần lớn đều tin rằng ý tưởng của họ là hay nhất. Nhiều sinh viên nghĩ rằng có ý tưởng là có thể khởi nghiệp - đó là sai lầm. Mọi người có thể có ý tưởng hay nhưng có nhiều điều “không hiển nhiên” mà bạn vẫn phải làm để dat đến mục đích. Sinh viên thường tin rằng họ có kĩ năng kĩ thuật, họ có thể tạo ra websites, họ có thể viết mã thì họ có thể tạo ra công ty khởi nghiệp. Đó là niềm tin cũ đã lỗi thời của giai đoạn “dotcom”.

Để thành công trong thị trường ngày nay, sinh viên phải biết lập kế hoạch, biết kiểm nghiệm ý tưởng với khách hàng, với thị trường , biết thực thi, biết tiếp thị và biết cạnh tranh. Để thành công, khởi nghiệp phải biết giải quyết vấn đề mà nhiều người cần nhưng không thể giải quyết. Do đó khi bạn mang lại “giải pháp”, họ sẵn sàng trả tiền để có được giải pháp đó.

Steve Jobs dùng công thức này trong năm 1976  và giải quyết vấn đề mà nhiều người cần: Họ cần máy tính nhưng không thể mua máy tính IBM lớn giá hàng triệu đô la. Steve cung cấp máy tính nhỏ có thể làm được một số chức năng như máy tính lớn  nhưng chỉ bán ba nghìn đô la. Chỉ trong hai năm, ông ấy đã bán được hơn hai triệu máy tính Apple và trong vòng năm năm Apple thâu tóm thị trường máy tính nhỏ.

Google cũng đi theo công thức này. Google không phải là công ty động cơ tìm kiếm đầu tiên. Đã có bẩy công ty động cơ tìm kiếm vào thời đó nhưng tất cả đều khó dùng nên chỉ vài người có kĩ năng máy tính mới dùng được. Một số động cơ này đòi hỏi người dùng phải trả tiền để sử dụng. Google đã giải quyết vấn đề này bằng việc làm cho động cơ tìm kiếm thành dễ dùng hơn các đối thủ cạnh tranh khác và cung cấp miễn phí. Giá trị của Google: “Tại sao trả tiền cho một động cơ tìm kiếm “khó dùng” trong khi bạn có thể dùng một động cơ tìm kiếm “dễ dùng” mà chẳng phải trả tiền.” Trong một thời gian ngắn, Google thâu tóm thị trường rồi trưởng thành là công ty lớn nhất.

Nhưng đó chỉ mới là một nửa của điều “không hiển nhiên”: “Giải quyết vấn đề cho nhiều người.” Google tiếp cận tới các công ty với đề nghị khác: “Khi mọi người tìm gì đó liên quan tới sản phẩm của công ty bạn, chúng tôi sẽ hiển thị quảng cáo của bạn nhưng bạn không phải trả chừng nào họ còn chưa vào website của bạn. Công thức của Google:  "Chỉ phải trả tiền khi người dùng truy cập vào website của công ty đó" hay “trả theo cú bấm chuột.” Điều này cũng giải quyết vấn đề kinh doanh vì nó hiệu quả hơn là quảng cáo “ngẫu nhiên” vì người truy cập Google tìm sách vở sẽ không bao giờ chú ý tới quảng cáo xe hơi. Khi mọi người bấm vào quảng cáo họ quan tâm, họ có ý mua và đó là cách tiếp thị mới và điều đó giải quyết vấn đề cho các công ty này, nên họ trả cho Google nhiều tiền. Bằng việc tiếp cận tới khách hàng bằng những giá trị khác nhau và các quan hệ khác nhau, Google thành công.

Nếu bạn có ý tưởng, bạn phải tự hỏi: Nó có giải quyết vấn đề mà nhiều người cần không? (Giá trị khởi nghiệp) Bao nhiêu người có vấn đề này? (Kích cỡ thị trường) Những người này là ai? (Khách hàng) Làm sao bạn đạt tới họ? (Kênh tiếp thị ) Họ sẵn lòng trả bao nhiêu? (Thu nhập) Nó tốn của bạn bao nhiêu? (Chi phí) Bạn giải quyết vấn đề làm sao ý tưởng và sản phẩm của bạn được bảo vệ và không dễ dàng được sao chép bởi người khác? (Lập thế cạnh tranh). Nếu bạn làm được như thế và giải pháp của bạn là giá trị duy nhất thì bạn có cơ hội thành công.

Tôi thường tóm tắt bài giảng của tôi bằng những câu hỏi giản dị mà sinh viên phải trả lời: (Cái gì, Ai, và Làm sao)

Cái gì: Vấn đề bạn đang định giải quyết là gì? Sản phẩm của bạn là gì? Dịch vụ của bạn là gì? Ai: Ai là khách hàng của bạn? Ai có vấn đề?  Làm sao: Làm sao bạn giải quyết vấn đề này? Thị trường lớn thế nào? Bạn định đạt tới khách hàng thế nào? Làm sao bạn dẫn lái nhu cầu? Làm sao bạn làm tiền?

Bằng việc trả lời những câu hỏi đơn giản này, sinh viên có thể kiểm nghiệm ý tưởng của họ để xác định liệu họ có ý tưởng gì đó mà có thể phát triển thành viễn kiến cho công ty khởi nghiệp và nó có thể phát triển thành doanh nghiệp trong tương lai.

GS John Vu